Tác Giả Và Chủ Sở Hữu Quyền Tác Giả – Ai Là Người Sở Hữu Thực Sự?

Khi một tác phẩm ra đời, có hai khái niệm pháp lý quan trọng xuất hiện: Tác giả và Chủ sở hữu Quyền Tác giả. Liệu hai chủ thể này có luôn là một? Trong nhiều trường hợp, đặc biệt là trong môi trường kinh doanh và sáng tạo tập thể, câu trả lời là Không.

Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn đầy đủ và chi tiết về việc phân biệt Tác giả và Chủ sở hữu Quyền Tác giả theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, làm rõ ai là người nắm giữ quyền lợi thực sự của tác phẩm.

Khái niệm về tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả

Tác giả

Tác giả là người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm bằng lao động trí tuệ của mình.

• Đặc điểm: Tác giả luôn gắn liền với Quyền Nhân thân (quyền đặt tên, đứng tên, bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm) và quyền này không thể chuyển giao [cite: image_5d3762].

Chủ sở hữu Quyền Tác giả

Chủ sở hữu Quyền Tác giả là tổ chức, cá nhân nắm giữ Quyền Tài sản đối với tác phẩm. Chủ sở hữu là người có quyền khai thác, cấp phép sử dụng, chuyển nhượng tác phẩm để thu lợi kinh tế.

• Đặc điểm: Quyền của Chủ sở hữu chủ yếu tập trung vào khai thác thương mại và có thể được chuyển giao cho tổ chức, cá nhân khác 

Phân biệt tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả

Khi nào chủ sở hữu quyền tác giả là tác giả?

Tác giả sẽ đồng thời là Chủ sở hữu Quyền Tác giả trong các trường hợp sau:

• Tự mình sáng tạo: Tác giả tự mình bỏ vốn, thời gian, nguồn lực để sáng tạo ra tác phẩm mà không giao kết với bất kỳ ai khác (ví dụ: Nghệ sĩ tự sáng tác và phát hành bài hát).
• Được thừa kế: Tác giả được thừa kế Quyền Tác giả theo quy định của pháp luật.

Trường hợp Tác giả không phải là Chủ sở hữu

Đây là những trường hợp phổ biến trong hoạt động kinh doanh và sáng tạo chuyên nghiệp, nơi Quyền Tài sản được chuyển giao cho một chủ thể khác:

1. Tác phẩm theo hợp đồng giao việc: Tác phẩm được tạo ra theo hợp đồng giao việc (ví dụ: Công ty thuê nhân viên thiết kế logo). Quyền Tài sản thuộc về công ty (Chủ sở hữu), còn quyền Nhân thân thuộc về nhân viên (Tác giả).
2. Chuyển nhượng Quyền Tài sản: Tác giả chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần Quyền Tài sản của mình cho tổ chức hoặc cá nhân khác.
3. Sử dụng kinh phí nhà nước: Tác phẩm được tạo ra bằng kinh phí từ ngân sách nhà nước theo hợp đồng.

Cách tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả có thể nhận quyền tác giả của mình?

Dù là Tác giả hay Chủ sở hữu, việc thiết lập bằng chứng pháp lý về quyền là điều bắt buộc. Có hai phương pháp chính:

1. Đăng ký tại Cục Bản quyền Tác giả: Thủ tục hành chính truyền thống, thường mất nhiều thời gian nhưng có Giấy chứng nhận của cơ quan nhà nước.
2. Chứng thực Kỹ thuật số (Giải pháp Certiva): Đây là phương pháp hiện đại, nhanh chóng và có giá trị pháp lý cao trong môi trường số.

Certiva – Nền tảng Xác lập và Chuyển giao Quyền Tác giả Minh bạch

Certiva là công cụ lý tưởng giúp cả Tác giả và Chủ sở hữu xác lập, quản lý, và chuyển giao quyền của mình một cách minh bạch 

• Xác lập Quyền Nhân thân (Tác giả): Bằng cách ghi nhận danh tính tác giả và thời điểm sáng tạo, Certiva tạo ra bằng chứng không thể chối cãi về Tác giả (người sáng tạo đầu tiên) thông qua Dấu thời gian Viettel-CA và Blockchain 
• Quản lý Quyền Tài sản (Chủ sở hữu): Certiva cung cấp Nền tảng Giao dịch trực tiếp để Chủ sở hữu (hoặc Tác giả muốn khai thác kinh tế) dễ dàng cấp phép và chuyển nhượng quyền. Mọi hồ sơ chuyển giao đều được cập nhật trên Blockchain, đảm bảo tính minh bạch và an toàn

Tác giả là người tạo ra giá trị, nhưng Chủ sở hữu là người khai thác giá trị kinh tế. Việc phân biệt rõ ràng hai vai trò này giúp bảo vệ cả quyền lợi tinh thần của người sáng tạo và quyền lợi thương mại của nhà đầu tư.

Hãy sử dụng Certiva để mọi tác phẩm được xác định rõ ràng về Tác giả (Quyền Nhân thân) và được quản lý hiệu quả bởi Chủ sở hữu (Quyền Tài sản) trên cùng một nền tảng công nghệ đáng tin cậy.