Cover Bài Hát Là Gì là một hoạt động sáng tạo phổ biến, là cầu nối giúp ca sĩ trẻ, các YouTuber hay TikToker tiếp cận khán giả nhanh chóng bằng cách làm mới những tác phẩm đã quen thuộc. Tuy nhiên, việc cover không đúng cách, đặc biệt khi được sử dụng cho mục đích thương mại, có thể dẫn đến vi phạm bản quyền nghiêm trọng và các rắc rối pháp lý không đáng có.
Bài viết này sẽ giải thích rõ ràng Cover Bài Hát Là Gì, các hình thức cover phổ biến, và quan trọng nhất là hướng dẫn bạn cách cover bài hát an toàn, hợp pháp.
Cover bài hát là gì?
Cover (hay Cover Song) là việc một nghệ sĩ hoặc người biểu diễn thể hiện lại một bài hát đã được một nghệ sĩ khác sáng tác và phát hành trước đó. Về bản chất, cover là hành động làm tác phẩm phái sinh dựa trên bản gốc, cụ thể là:
- Sử dụng Phần Lời và Phần Nhạc (Quyền Tác giả) của tác phẩm gốc.
- Tạo ra Bản Ghi Âm và/hoặc Video Biểu Diễn mới (Quyền Liên quan).
Mục đích của việc cover có thể là để tri ân tác giả/nghệ sĩ gốc, thể hiện phong cách cá nhân, hoặc đơn giản là tạo ra nội dung thu hút trên các nền tảng số.
Cover bài hát là một hình thức phổ biến giúp nghệ sĩ biểu diễn lại các tác phẩm đã có. Tuy nhiên, để đảm bảo hợp pháp, bạn cần hiểu rõ quyền tác giả. Tham khảo hướng dẫn chi tiết tại Đăng ký quyền tác giả.
Các hình thức cover phổ biến hiện nay
Dù là hoạt động cover đơn thuần hay kết hợp với các hình thức sáng tạo khác, về mặt pháp lý, tất cả đều đang sử dụng tài sản trí tuệ của người khác. Các hình thức cover phổ biến bao gồm:
Cover Giữ nguyên Nhạc và Lời (Biểu diễn lại)
Đây là hình thức phổ biến nhất, ca sĩ cover giữ nguyên ca từ và giai điệu gốc nhưng sử dụng giọng hát và cách hòa âm/phối khí mới. Hình thức này đòi hỏi phải xin phép Quyền Tác giả (sử dụng lời và nhạc gốc).
Cover Bán chuyên/Không chuyên (Karaoke, Acoustic)
Nghệ sĩ sử dụng beat nhạc có sẵn (thường là beat karaoke) và tự thu âm giọng hát. Mục đích thường là giải trí, đăng tải trên YouTube, TikTok. Nếu video có bật tính năng kiếm tiền, đây được coi là mục đích thương mại và chắc chắn cần phải xin phép.
Cover Phối lại (Remix/Mashup)
Nghệ sĩ thay đổi đáng kể bản phối, tốc độ, hoặc phong cách âm nhạc, tạo ra một bản cover hoàn toàn mới. Đây là một dạng tác phẩm phái sinh phức tạp hơn, cần xin phép cả Quyền Tác giả và thường là cả Quyền Liên quan (nếu sử dụng mẫu âm thanh hoặc bản ghi âm gốc).
Khi thực hiện cover, việc nắm rõ bản quyền âm nhạc giúp tránh các vi phạm pháp luật và tranh chấp. Bạn có thể tìm hiểu chi tiết tại Đăng ký bản quyền âm nhạc.
Cách cover bài hát không vi phạm bản quyền
Để hoạt động cover bài hát được coi là hợp pháp, bạn bắt buộc phải có được sự cho phép từ Chủ sở hữu Quyền Tác giả (người sở hữu lời và nhạc gốc) trước khi kiếm tiền từ tác phẩm cover đó. Để xin phép bản quyền của các ca khúc bạn có thể lên Certiva để thực hiện với cách thức vô cùng đơn giản
Quy trình Cover An toàn và Xin phép Bản quyền với Certiva:
Nền tảng giao dịch trực tiếp của Certiva giúp bạn tìm kiếm và liên hệ với tác giả/chủ sở hữu bản quyền một cách minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xin phép bản quyền bài hát.
Bước 1: Tìm kiếm Tác phẩm và Xác định Chủ sở hữu
- Tra cứu Tác phẩm: Truy cập vào Phòng trưng bày tác phẩm của Certiva tại đây https://certiva.org/tac-pham và tìm kiếm bài hát bạn muốn cover
- Xác minh thông tin: Tại đây, bạn sẽ thấy rõ ràng Tác giả, Chủ sở hữu hiện tại của tác phẩm và Mã định danh Blockchain chứng minh tính xác thực của quyền sở hữu
Bước 2: Yêu cầu Cấp phép Cover (Licensing)
- Trong trang thông tin tác phẩm trên Certiva, tác giả có thể đã thiết lập sẵn các lựa chọn cấp phép, ví dụ: "Bản quyền sử dụng cá nhân", "Bản quyền sử dụng thương mại"
- Bạn lựa chọn hình thức cấp phép phù hợp với mục đích cover của mình (ví dụ: cover để kiếm tiền trên YouTube cần "Bản quyền sử dụng thương mại"). Sau đó bạn nhấn vào mục Liên hệ để mua và chờ đợi phản hồi
Bước 3: Thỏa thuận và Ký kết Hợp đồng Cấp phép
- Các điều cần lưu ý trong hợp đồng cấp phép không thể bỏ qua
- Phí cấp phép: Số tiền bạn cần trả để được quyền cover.
- Phạm vi: Cho phép cover trên nền tảng nào (YouTube, Spotify, v.v.).
- Thời hạn: Thời gian hiệu lực của giấy phép.
- Sau khi đạt thỏa thuận, hợp đồng cấp phép sẽ được ký kết điện tử, đảm bảo tính pháp lý.
Cover Bài Hát là cơ hội để bạn tỏa sáng, nhưng chỉ khi bạn thực hiện nó một cách hợp pháp. Việc sử dụng Certiva không chỉ giúp bạn cover an toàn mà còn góp phần xây dựng một thị trường bản quyền minh bạch, tôn trọng công sức sáng tạo của tác giả.
Bằng cách tuân thủ quy trình xin phép bản quyền và sử dụng các công cụ giao dịch trực tiếp, bạn có thể tự tin phát hành tác phẩm cover của mình mà không lo vi phạm bản quyền.