YouTube là "mảnh đất màu mỡ" để chia sẻ nội dung và kiếm tiền, nhưng đồng thời cũng là môi trường cực kỳ nghiêm ngặt về vấn đề Bản quyền. Một lần vi phạm bản quyền có thể dẫn đến việc video bị gỡ bỏ, bị tắt kiếm tiền, hoặc tệ nhất là kênh bị khóa vĩnh viễn (nhận 3 Strike).
- Trường hợp nào bị coi là vi phạm bản quyền YouTube
- Cách up video lên Youtube không vi phạm bản quyền hình ảnh
- Thêm Nội dung Độc quyền và Nguyên Gốc (Original Content)
- Sử dụng Nguồn Tài nguyên Miễn phí và Có Giấy phép
- Cách up video lên Youtube không vi phạm bản quyền âm thanh
- Sử dụng Thư viện Âm thanh của YouTube (YouTube Audio Library)
- Mua Giấy phép Thương mại
- Cover Nhạc và Xin Phép Hợp pháp
- Hạn chế sử dụng "Bản ghi âm" (Master Rights)
- Cách nhận biết video vi phạm bản quyền YouTube
- Sử dụng Công cụ Kiểm tra Bản quyền trong quá trình Tải lên
- Theo dõi trong YouTube Studio
Để giúp các nhà sáng tạo nội dung (Content Creator) yên tâm phát triển kênh, bài viết này Certiva sẽ hướng dẫn chi tiết cách up video lên YouTube không vi phạm bản quyền hình ảnh và âm thanh theo tiêu chuẩn mới nhất 2025.
Trường hợp nào bị coi là vi phạm bản quyền YouTube
Vi phạm Bản quyền trên YouTube xảy ra khi bạn sử dụng tài sản trí tuệ (hình ảnh, video, âm thanh, nhạc nền) thuộc sở hữu của người khác mà không có sự cho phép hợp pháp.
Các trường hợp phổ biến nhất bị hệ thống Content ID hoặc chủ sở hữu Bản quyền khiếu nại bao gồm:
- Sử dụng Nhạc nền có bản quyền: Sử dụng nguyên bản hoặc một phần đáng kể (thường trên 7 giây) của các bài hát nổi tiếng, nhạc trong phim, hoặc nhạc đã được đăng ký bản quyền.
- Sử dụng Hình ảnh/Video Clip gốc: Sử dụng các đoạn phim từ chương trình truyền hình, phim điện ảnh, video clip của kênh khác, hoặc hình ảnh độc quyền mà không đáp ứng điều kiện "Sử dụng hợp lý" (Fair Use/Fair Dealing).
- Cover nhạc, Remix trái phép:
- Cover nhạc: Thu âm lại một bài hát nổi tiếng nhưng không xin phép Chủ sở hữu Quyền Tác giả (người giữ bản quyền lời và nhạc gốc).
- Remix: Tạo bản phối lại (Remix) từ bản thu âm gốc mà không xin phép Chủ sở hữu Quyền Liên quan (hãng đĩa/ca sĩ giữ bản quyền bản ghi âm).
- Tải lại nội dung của kênh khác: Tải nguyên xi video của người khác lên kênh của mình (thường bị Content ID phát hiện ngay lập tức).
Cách up video lên Youtube không vi phạm bản quyền hình ảnh
Để tránh vi phạm bản quyền liên quan đến hình ảnh và video, bạn nên ưu tiên các giải pháp sau:
Thêm Nội dung Độc quyền và Nguyên Gốc (Original Content)
Video tự quay, tự thiết kế, tự dựng luôn là ưu tiên số 1 trên kênh của bạn. Nếu có sử dụng lại nội dung của người khác hãy biến nó thành “nhân vật phụ” bằng cách thu nhỏ video và đè lên video gốc của bạn (tương tự dạng video reaction)
Áp dụng Nguyên tắc "Sử dụng Hợp lý" (Fair Use)
Đây là trường hợp ngoại lệ cho phép bạn sử dụng một phần nhỏ nội dung có bản quyền mà không cần xin phép, nếu việc sử dụng đó nhằm mục đích:
- Phê bình, đánh giá (Review): Dùng đoạn phim ngắn để đánh giá phim, sách, hoặc sản phẩm.
- Bình luận: Dùng clip ngắn để minh họa cho ý kiến cá nhân.
- Giáo dục, Nghiên cứu: Dùng để giảng dạy hoặc nghiên cứu khoa học.
- Bản tin thời sự: Dùng hình ảnh liên quan để đưa tin.
Lưu ý quan trọng: YouTube và pháp luật Việt Nam có các định nghĩa khác nhau về Fair Use, và việc Tòa án quyết định Fair Use hay không là cuối cùng. Luôn sử dụng càng ít càng tốt và thêm bình luận/biến đổi đáng kể.
Sử dụng Nguồn Tài nguyên Miễn phí và Có Giấy phép
- Video và Hình ảnh Public Domain: Sử dụng nội dung đã hết thời hạn bảo hộ bản quyền hoặc được công bố cho công chúng.
- Sử dụng Stock Footage Miễn phí: Các trang web như Pexels, Pixabay, Unsplash cung cấp hình ảnh và video miễn phí bản quyền (miễn phí sử dụng thương mại, đôi khi cần ghi nguồn).
- Giấy phép Creative Commons (CC): Tìm kiếm nội dung có Giấy phép CC-BY (yêu cầu ghi nguồn) hoặc CC0 (không yêu cầu ghi nguồn).
Cách up video lên Youtube không vi phạm bản quyền âm thanh
Âm thanh là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến các khiếu nại Bản quyền trên YouTube.
Sử dụng Thư viện Âm thanh của YouTube (YouTube Audio Library)
- Ưu điểm: Đây là cách an toàn và hợp pháp tuyệt đối. Tất cả nhạc và hiệu ứng âm thanh trong thư viện này đều miễn phí và được cấp phép để sử dụng trong video YouTube của bạn (kể cả mục đích thương mại).
- Lưu ý: Luôn kiểm tra điều kiện giấy phép cụ thể cho từng bài hát (một số bài yêu cầu ghi nguồn).
Mua Giấy phép Thương mại
- Sử dụng dịch vụ bên thứ ba: Mua giấy phép từ các nền tảng cung cấp nhạc chuyên nghiệp như Epidemic Sound, Artlist. Khi mua, bạn sẽ được cung cấp chứng từ để chứng minh quyền sử dụng nếu bị khiếu nại.
Cover Nhạc và Xin Phép Hợp pháp
- Nếu muốn Cover một bài hát nổi tiếng, bạn cần xin phép Chủ sở hữu Quyền Tác giả (Nhạc sĩ/Nhà xuất bản) để có quyền tạo ra tác phẩm phái sinh.
- Đối với YouTube, thông thường việc cover (tự thu âm mới) không bị khiếu nại gắt gao như dùng bản gốc, nhưng để kiếm tiền, bạn vẫn cần giấy phép.
Hạn chế sử dụng "Bản ghi âm" (Master Rights)
- Tránh sử dụng trực tiếp bản thu âm chính thức của nghệ sĩ (ví dụ: file MP3 của Sơn Tùng M-TP hoặc Taylor Swift) vì nó vi phạm Quyền Liên quan (Master Rights). Thường chỉ cần vài giây bản ghi âm gốc cũng sẽ bị Content ID phát hiện.
Cách nhận biết video vi phạm bản quyền YouTube
YouTube cung cấp các công cụ minh bạch giúp bạn kiểm tra và nhận biết rủi ro bản quyền trước và sau khi đăng tải.
Sử dụng Công cụ Kiểm tra Bản quyền trong quá trình Tải lên
Đây là cách tốt nhất:
- Khi bạn tải video lên, trong bước "Kiểm tra" (Checks) của quy trình đăng tải, YouTube sẽ tự động quét nội dung bằng hệ thống Content ID.
- Content ID: Là hệ thống tự động so khớp nội dung âm thanh và hình ảnh của video bạn tải lên với các tài liệu đã được chủ sở hữu bản quyền đăng ký.
- Kết quả: YouTube sẽ thông báo ngay nếu video của bạn có chứa nội dung bị khiếu nại và đưa ra các tùy chọn (xóa âm thanh, cắt đoạn video, hoặc chấp nhận bị tắt kiếm tiền).
Theo dõi trong YouTube Studio
Sau khi đăng tải, bạn có thể kiểm tra trạng thái bản quyền của video tại:
- Mục "Nội dung" (Content): Nếu video bị khiếu nại, cột "Hạn chế" (Restrictions) sẽ hiển thị "Bản quyền" (Copyright) thay vì "Không có" (None).
- Trang "Bản quyền" (Copyright): Nơi tổng hợp các yêu cầu gỡ bỏ video (Copyright Takedown) mà kênh bạn nhận được.
Việc tải video lên YouTube không vi phạm bản quyền đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nguồn tài nguyên và sự hiểu biết về quy tắc Content ID. Hãy luôn tạo nội dung gốc, sử dụng thư viện âm thanh miễn phí và xin phép hợp pháp cho mọi nội dung có bản quyền khác.
Đặc biệt, nếu bạn là người sáng tạo nội dung gốc: Để bảo vệ chính tác phẩm của mình khỏi bị người khác sao chép, bạn nên Chứng thực Sáng tạo Số ngay lập tức. Certiva sử dụng công nghệ Blockchain để tạo ra bằng chứng thời điểm công bố có giá trị pháp lý tuyệt đối, giúp bạn dễ dàng chứng minh quyền sở hữu khi gửi khiếu nại hoặc yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm trên YouTube.
Bằng cách chủ động bảo vệ và sử dụng nguồn tài nguyên hợp pháp, bạn sẽ xây dựng một kênh YouTube vững mạnh và bền vững.